Średniowiecze było kluczowym okresem w historii Szwajcarii, trwającym od 476 roku (upadek Cesarstwa Rzymskiego) do końca XV wieku. W tym czasie obszar dzisiejszej Szwajcarii przeszedł spod władzy germańskich plemion do feudalnych państw Europy, stał się częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego, a pod koniec XIII wieku rozpoczęła się walka o niezależność, która doprowadziła do powstania Konfederacji Szwajcarskiej.
Wczesne średniowiecze (V–X wiek) – Szwajcaria po upadku Rzymu
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego w 476 roku tereny dzisiejszej Szwajcarii znalazły się pod kontrolą dwóch plemion germańskich:
- Alemanowie osiedlili się we wschodniej i centralnej części (dzisiejsza niemieckojęzyczna Szwajcaria).
- Burgundowie przejęli zachodnią część (dzisiejsza francuskojęzyczna Szwajcaria).
W VI wieku oba ludy zostały podbite przez Franków, którzy włączyli region do swojego państwa i zapoczątkowali chrystianizację. Ważną rolę w tym procesie odegrały klasztory, takie jak:
- Opactwo Saint-Maurice (założone w 515 r.) – jedno z najstarszych w Europie.
- Opactwo Sankt Gallen (VIII w.) – które stało się centrum kultury i nauki.
Po podziale Imperium Karolińskiego w 843 roku, Szwajcaria znalazła się pod kontrolą Królestwa Wschodniofrankijskiego, które przekształciło się później w Święte Cesarstwo Rzymskie.
Pełne średniowiecze (XI–XIII wiek) – rozwój miast i handlu
W 962 roku cesarz Otton I założył Święte Cesarstwo Rzymskie, do którego włączono także tereny dzisiejszej Szwajcarii. W tym okresie region stał się ważnym szlakiem handlowym, kontrolując przełęcze alpejskie (Gotthard, Simplon, Brenner).
Rozwój miast i gospodarki
W XI–XIII wieku w Szwajcarii zaczęły powstawać samorządne miasta, które stawały się ośrodkami handlu i rzemiosła:
- Zurych – rozwój handlu i administracji.
- Bern – założone w 1191 r., później stało się kluczowym członkiem Konfederacji Szwajcarskiej.
- Bazylea, Lozanna, Lucerna – dynamicznie rozwijające się ośrodki handlowe.
Tereny Szwajcarii były wówczas zarządzane przez feudalnych panów, takich jak Habsburgowie, Zähringerowie i Kyburgowie, którzy budowali zamki i kontrolowali lokalny handel.
Późne średniowiecze (XIV–XV wiek) – początki Konfederacji Szwajcarskiej
Opór przeciwko Habsburgom i powstanie Konfederacji
Pod koniec XIII wieku rosnące wpływy Habsburgów wywołały niezadowolenie wśród mieszkańców kantonów alpejskich. W 1291 roku kantony Uri, Schwyz i Unterwalden podpisały pakt obronny, który stał się początkiem Konfederacji Szwajcarskiej.
Wojny szwajcarsko-habsburskie
Szwajcarzy przez XIV i XV wiek wielokrotnie walczyli o niezależność, odnosząc kluczowe zwycięstwa:
- Bitwa pod Morgarten (1315 r.) – pierwsza wygrana Konfederacji nad wojskami Habsburgów.
- Bitwa pod Sempach (1386 r.) – decydujące zwycięstwo Szwajcarów, w którym zginął austriacki książę Leopold III.
- Bitwa pod Näfels (1388 r.) – kolejna klęska Habsburgów, umacniająca pozycję Konfederacji.
Do XV wieku do Konfederacji Szwajcarskiej dołączyły kolejne kantony, m.in. Zurych, Berno, Lucerna i Zug, co stworzyło podwaliny pod dzisiejsze państwo.
