Okres rzymskiego panowania na terenach dzisiejszej Szwajcarii trwał od 15 r. p.n.e. do około V wieku n.e. W tym czasie region został zintegrowany z Imperium Rzymskim, co wpłynęło na rozwój infrastruktury, handlu i kultury. Tereny te należały głównie do prowincji Gallia Narbonensis, a później Maxima Sequanorum.
Podbój rzymski (58 r. p.n.e. – 15 r. p.n.e.)
Rzymianie po raz pierwszy zetknęli się z terenami dzisiejszej Szwajcarii w 58 r. p.n.e., kiedy to Juliusz Cezar pokonał celtyckie plemię Helwetów w bitwie pod Bibracte. Helwetowie planowali przesiedlenie się do Galii, ale po klęsce zostali zmuszeni do powrotu i osiedlenia się pod kontrolą Rzymu.
W 15 r. p.n.e., pod wodzą przyszłego cesarza Tyberiusza, Rzymianie podbili Alpy i podporządkowali sobie resztę regionu, włączając go do Imperium.
Administracja i podział prowincji
W okresie rzymskim obszary dzisiejszej Szwajcarii były podzielone między kilka prowincji:
- Raetia (wschodnia Szwajcaria i Alpy)
- Gallia Belgica (zachodnia część kraju)
- Germania Superior (północne rejony nad Renem)
- Maxima Sequanorum (od końca III w. n.e.)
Rzymianie zakładali miasta i kolonie, które stały się centrami administracyjnymi i handlowymi.
Rzymskie miasta i infrastruktura
Rzymianie wprowadzili nowoczesną infrastrukturę, taką jak drogi, mosty, akwedukty i termy. Powstały też liczne miasta:
- Aventicum (dzisiejsze Avenches) – stolica rzymskiej Helwecji, ważne centrum administracyjne i religijne.
- Augusta Raurica (obecne Kaiseraugst) – największa i najlepiej zachowana osada rzymska w Szwajcarii, zamieszkana przez ok. 20 000 osób.
- Vindonissa (dzisiejsze Windisch) – obóz legionowy, który kontrolował szlaki handlowe.
- Genava (dzisiejsza Genewa) – kluczowy port i ośrodek handlu nad Jeziorem Genewskim.
Wzdłuż rzeki Ren zbudowano limes, system umocnień chroniących granicę imperium przed plemionami germańskimi.
Kultura i życie codzienne
Pod panowaniem Rzymian region rozwijał się gospodarczo i kulturowo. Lokalne społeczności stopniowo przyjmowały rzymski styl życia:
- Łaciński język i pismo zastąpiły lokalne dialekty celtyckie.
- Budowano wille, amfiteatry, termy i świątynie, których ruiny można znaleźć m.in. w Avenches i Augusta Raurica.
- Handel kwitł, zwłaszcza wino, oliwa i ceramika były sprowadzane z Galii i Italii.
- Religia – obok tradycyjnych bóstw rzymskich czczono lokalnych bogów celtyckich.
Upadek rzymskiej władzy (IV–V wiek n.e.)
Od III wieku n.e. Imperium Rzymskie zaczęło słabnąć, a germańskie plemiona, takie jak Alemanowie i Burgundowie, zaczęły najeżdżać region. W 260 r. n.e. Alemanowie przekroczyli Ren, a rzymskie osady zaczęły stopniowo upadać.
W 476 r. n.e., wraz z upadkiem Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego, rzymska władza w Szwajcarii zakończyła się. Region został zajęty przez Alemanów na wschodzie i Burgundów na zachodzie, co zapoczątkowało nowy etap historii – wczesne średniowiecze.